Jak być asertywnym? Umiejętność mówienia nie

Co to znaczy być asertywnym?

Asertywność jako pojęcie i umiejętność wynikają z badań i teorii psychologicznych. Została ona wprowadzona i rozwinięta przez psychologów w celu opisania zdrowego stylu komunikacji i zachowań interpersonalnych.

Asertywność oznacza umiejętność wyrażania swoich potrzeb, pragnień i opinii w sposób pewny, zdecydowany i jednocześnie szanujący prawa i uczucia innych osób. Osoba asertywna potrafi jasno komunikować swoje myśli i uczucia, bez ulegania agresji, manipulacji czy bierności. Potrafi również wyrazić swoje zdanie, ustalić granice osobiste oraz skutecznie negocjować i rozwiązywać konflikty.

Asertywność opiera się na poszanowaniu własnej wartości i godności, jak również poszanowaniu innych ludzi. Osoba asertywna ma świadomość swoich praw i jest gotowa bronić ich w odpowiednich sytuacjach, nie łamiąc jednocześnie praw innych osób.

Asertywność jest ważna dla zdrowego funkcjonowania społecznego i emocjonalnego. Pomaga w budowaniu trwałych i satysfakcjonujących relacji, zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Daje możliwość wyrażania swoich potrzeb, unikania wykorzystywania, negocjowania rozwiązań korzystnych dla obu stron oraz utrzymania równowagi pomiędzy własnymi potrzebami a potrzebami innych.

Warto podkreślić, że asertywność jest umiejętnością, którą można rozwijać poprzez praktykę i świadomość. Wzmacnianie asertywności może prowadzić do większego zadowolenia ze swojego życia, lepszego radzenia sobie ze stresem i poprawy komunikacji z innymi.

Jak ćwiczyć asertywność?

Tak jak wspomniałem w poprzednim akapicie, bycie asertywnym to umiejętność, która przynosi wiele korzyści w różnych sferach życia. Pozwala nam wyrażać swoje potrzeby i zdobywać szacunek innych, jednocześnie szanując prawa i uczucia innych ludzi. Jeśli chcesz nauczyć się być asertywnym, oto kilka praktycznych sposobów, które możesz zastosować już dzisiaj:

Wyrażaj swoje potrzeby jasno i bezpośrednio: Wyobraź sobie sytuację, w której kolega z pracy ciągle przekracza Twoje granice. Zamiast milczeć lub wybuchać agresją, spróbuj powiedzieć: „Szanuję Twoje pomysły, ale proszę, daj mi przestrzeń do wykonania mojej pracy. To dla mnie ważne, aby móc skupić się na swoich obowiązkach.”
Używaj „ja” zamiast „ty”: Przykładem może być sytuacja, gdy partner/ka nie angażuje się w równy sposób w obowiązki domowe. Zamiast mówić: „Zawsze muszę wszystko robić sama/y”, spróbuj powiedzieć: „Czuję się przytłoczona/y, kiedy mam wszystko robić sama/y. Czy możemy znaleźć wspólny sposób, aby podzielić te obowiązki?”
Utrzymuj kontakt wzrokowy i gestykulację: Podczas rozmowy z szefem, utrzymuj kontakt wzrokowy, unikaj spojrzenia w dół lub odwracania wzroku. Dodatkowo, użyj pewnych gestów, które podkreślą Twoją pewność siebie.
Ćwicz asertywne odpowiedzi: Wyobraź sobie, że znajdujesz się w sytuacji, gdzie kolega z klasy regularnie krytykuje Twoje pomysły. Zamiast się załamać, skonfrontuj go asertywnie: „Rozumiem, że masz inne zdanie, ale moje pomysły są dla mnie ważne. Czy możemy znaleźć kompromis, który uwzględni różne perspektywy?”
Utrzymuj spokój i kontroluj emocje: Gdy znajdujesz się w konflikcie z bliską osobą, zachowaj spokój i kontroluj swoje emocje. Nie odpowiadaj agresją na agresję. Zamiast tego, staraj się zachować spokój i skoncentrować się na rozwiązaniu problemu: „Rozumiem, że jesteś zdenerwowany/a, ale chciałabym, abyśmy mogli porozmawiać o tym spokojnie i znaleźć wspólne rozwiązanie.”

Polecane książki

How to say no without feeling guilty – Patti Breitman, Richard Carlson
Asertywność. Sięgaj po to, czego chcesz, nie raniąc innych – Robert Alberti, Michael Emmons
Bycie miłym to przekleństwo. Jak nauczyć się asertywności i z łatwościa mówić nie – Jacqui Marson
Sprzeczna z logiką metoda na szczęśliwe życie – Mark Manson

Polecam również obejrzeć krótkie nagranie wideo Krzysztofa Sarneckiego.

Krzysztof Sarnecki jest konsultantem strategicznym, zawodowym negocjatorem, trenerem biznesu, mówcą i mentorem. Jednym słowem ekspert w swojej dziedzinie. Zachęcam do sprawdzenia Jego pozostałych materiałów:

Podsumowanie:

Bycie asertywnym to umiejętność, która wymaga praktyki i świadomego podejścia. Pamiętaj, że nie zawsze od razu osiągniesz perfekcję, ale stopniowo będziesz stawać się coraz bardziej asertywną osobą. Oto kilka prostych sposobów, które mogą Ci pomóc w rozwoju asertywności:

Ćwicz w różnych sytuacjach: Ćwicz swoje umiejętności asertywności w różnych sytuacjach życiowych. Może to być rozmowa z kolegą, negocjacje w pracy lub wyrażanie swojego zdania w grupie. Im więcej będziesz ćwiczyć, tym lepiej opanujesz te umiejętności.
Zidentyfikuj swoje potrzeby i cele: Zastanów się nad tym, czego naprawdę potrzebujesz i czego chcesz osiągnąć w danej sytuacji. Świadomość swoich celów i potrzeb pozwoli Ci skoncentrować się na wyrażaniu ich w sposób asertywny.
Bądź konsekwentny/a: Utrzymuj konsekwentne zachowanie asertywne. Nie rezygnuj z wyrażania swoich potrzeb i granic, nawet jeśli spotkasz się z oporem lub krytyką. W ten sposób pokażesz innym, że Twoje prawa są dla Ciebie ważne.
Ćwicz empatię: Oprócz wyrażania swoich potrzeb, pamiętaj o empatycznym słuchaniu i rozumieniu innych ludzi. Asertywność polega również na szacunku dla uczuć i potrzeb innych osób. Bądź gotowy/a wysłuchać i zrozumieć perspektywę drugiej strony.